Krachtenbundeling
De POC kent een groot aantal instrumenten waardoor het mogelijk is de krachten te bundelen om de keten meer in balans te brengen. Dit resulteert in betere onderhandelingspositie en uiteindelijk een betere prijsvorming met oog op een rendabele teelt waar ruimte is voor verduurzaming en daarmee oog voor de toekomst.
Gezonde markt
Waar de vraagkant zich goed heeft weten te organiseren is dat bij de aanbodzijde nog de grote uitdaging. De POC zet zich in voor een gezonde markt waar een juiste prijsvorming ontstaat en overproductie wordt vermeden.
Transparantie
Meten is weten. Door inzichtelijk te krijgen hoe o.a. de kostprijs, het areaal, de vraag en de marktontwikkelingen zich voordoen, is er meer ruimte voor regie die zich in de vorm van een producentenorganisatie kan laten gelden.
Presentatie POC
Bekijk hieronder de presentatie waarin in gegaan wordt op een stukje geschiedenis van de aardappelmarkt, de aanleiding voor de oprichting van POC, markt en noteringen, status van POC en wat er met een succesvolle producentenorganisatie bereikt kan worden.
Lid worden kan eenvoudig
Waarom
NU LID WORDEN?
De POC kan ook alleen goed werken als het overgrote deel van de telers meedoet, wat logisch is. Daarom moet iedereen uit de afwacht status komen. We hebben als doel gesteld dat we 1 januari 2025 70% van het areaal lid moeten hebben om de POC te laten slagen en daadwerkelijk onze plannen kunnen uitrollen. Omdat we begin 2025 een professionele organisatie willen hebben is het zaak dat de telers al vroeg het vertrouwen geven en de POC financieel steunen. Ook kunnen we dan met een ruime vertegenwoordiging van telers plannen uitwerken en mee laten denken over hoe we onze positie in de markt gaan verbeteren.
Vanaf 2022 kost het lidmaatschap 200,- per jaar tot 2025. Aan u dan ook de oproep om ons te helpen bij de snelle opbouw en dit te delen met uw collega’s!
Een producentenorganisatie mag binnen de wetgeving tot 80% van de telers bundelen. De overige 20% bestaan uit de zogenaamde ‘freeriders’. Op basis van de ervaringen in Amerika zien we dat deze groep ook adviezen volgt van de UPGA (United Potato Growers of America).
De POC (Producentenorganisatie Consumptieaardappelen) richt zich op telers die consumptieaardappelen telen bestemd voor directe consumptie, export of voor verwerking tot bijvoorbeeld frites. De POC is opgericht om telers een betere positie in de markt te laten krijgen en daarmee het rendement van de teelt te verbeteren. De POC creëert meerwaarde voor zowel contract- als vrije telers, als telers die via een pool leveren, maar ook voor telers die hun eigen afzet hebben opgezet. De POC regelt NIET de afzet, de teler blijft zelf baas over aan wie en hoe hij/zij verkoopt. De POC heeft tot doel om de algehele marktpositie van de teler te verbeteren
Waarom
NU LID WORDEN?
De POC kan ook alleen goed werken als het overgrote deel van de telers meedoet, wat logisch is. Daarom moet iedereen uit de afwacht status komen. We hebben als doel gesteld dat we 1 januari 2025 70% van het areaal lid moeten hebben om de POC te laten slagen en daadwerkelijk onze plannen kunnen uitrollen. Omdat we begin 2025 een professionele organisatie willen hebben is het zaak dat de telers al vroeg het vertrouwen geven en financieel steunen. Ook kunnen we dan met een ruime vertegenwoordiging van telers plannen uitwerken en mee laten denken over hoe we onze positie in de markt gaan verbeteren. Vanaf 2022 lid worden is het 200,- per jaar tot 2025 enz. Aan u dan ook de oproep om ons te helpen bij de snelle opbouw en dit te delen met uw collega’s! Als we 80% zouden kunnen bundelen houdt in dat de overige 20% niet meer mee mag doen. Iedereen weet ook wel dat je altijd een groep free riders houdt in de maatschappij en ook onder de telers. Dit zal nou eenmaal zo blijven. In Amerika, waar telers al verenigd zijn onder een UPGA zien ze dat de ‘Free Riders’ wel de adviezen van de UPGA volgen, en gebruiken om voor hun eigen product zo hoog mogelijke prijs te krijgen. Daar zitten ze elkaar uit wel begrepen eigen belang dan ook niet in de weg.
De POC (Producentenorganisatie Consumptieaardappelen) richt zich op telers die consumptieaardappelen telen zoals; tafel, export, frites, vlokken en chips. Het is opgericht om telers een betere positie in de markt te laten krijgen en daarmee het rendement van de teelt te verbeteren. Zowel contract als vrije telers als telers die via een pool leveren, maar ook voor telers die hun eigen afzet hebben, daar is de POC een meerwaarde voor. De POC regelt NIET de afzet, de teler blijft zelf baas over aan wie en hoe hij/zij verkoopt. De POC heeft tot doel om de algehele marktpositie van de teler te verbeteren
Er zijn al zoveel initiatieven geweest waarom meedoen aan POC? Er zijn al zoveel aardappeljaren geweest ver onder kostprijs.
WAAROM?
Goed georganiseerd leger overwint
Goed georganiseerd elftal overwint
Goed georganiseerd bedrijf maakt winst
Blijft u als aardappelteler alleen handelen? Is dat die geweldige vrijheid? Word nu lid van de POC!
Een POC…
WAAROM?
Voor agrarische Producenten Organisaties is een grote uitzondering gemaakt in de EU regelgeving. Een door de overheid erkende PO valt sinds 2018 niet meer onder de mededingingswet. Dit geeft enorm veel mogelijkheden voor telers, zoals bijvoorbeeld aanbodbeheersing en areaalbeperking. Telers mogen zich nu op grote schaal organiseren onder een erkende PO. Ook is het mogelijk geworden dat een partij als de POC nu uitspraken mag communiceren naar zijn leden die markt beïnvloedend kunnen werken.
Het feit dat wij nu grootschalig telers mogen organiseren en aan krachtenbundeling kunnen doen, maakt het dus ook eindelijk zinnig om gezamenlijk activiteiten voor de lange termijn op te tuigen (zoals de POC). De consumptieaardappelmarkt concentreert zich in NW- Europa Hier is het klimaat en de bodem zeer geschikt voor de aardappelteelt. De verwerkende industrie heeft zich daarom ook in het gebied gevestigd.
De aardappelteelt is voor veel akkerbouwers de belangrijkste teelt in hun bouwplan. Deze vrij overzichtelijke markt leent zich er goed voor om te organiseren. De POC heeft ook goed contact met organisaties in de buurlanden, ook in die landen zijn telers zich aan het verenigen om samen invloed op de markt te kunnen hebben. Frankrijk is hier al het verst mee. Meerdere POC’s in verschillende landen mogen zich ook weer verenigen tot een UPO (Unie van Producenten Organisaties).
We zouden dan 1 POC voor de EU kunnen hebben. Als we in Nederland succes hebben met de POC opbouw, dan zorgt dat voor enthousiasme in andere landen. De enige voorwaarde die de wet nu stelt voor de omvang van erkende agrarische PO’s; is dat er enige concurrentie moet overblijven. Na studie van juriste Maria Litjens, die gepromoveerd is op de mogelijkheden die PO’s voor boeren hebben na de aanpassing van het GLB in 2018, bleek dat je zonder enig probleem minstens 70% kan bundelen.
Bij eerdere initiatieven die er geweest zijn, waren er bij voorbaat al veel wettelijke beperkingen. De POC is dan ook niet vergelijkbaar met eerdere initiatieven. Wij zijn erkend door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en hebben daardoor talloze vrijheden om een marktpositie terug te winnen en daarmee een gelijkwaardig handelspartner van de grote afnemers te worden. De POC mag in tegenstelling tot alle andere belangenorganisaties en telersverenigingen die er al zijn:
- Aanbod reguleren (opkoop)
- Areaal beperking organiseren
- Kennis delen over de marktwerking
- Kennis delen over verkoopcontracten
- De belangen verdedigen van de aardappelteler.
- Oproepen doen aan de telers om markt gezond te krijgen
- Inkoopstrategieën van industrie delen
- Stemming in de markt creëren.
Waar POC
EEN LEIDENDE ROL
kan spelen
Ervaringen uit het verleden waar je als teler niet meer om heen kunt.
Waar POC EEN LEIDENDE ROL kan spelen
Ervaringen uit het verleden waar je als teler niet meer om heen kunt.
Modernisering marktsysteem
Wat ook een feit is dat de teler bijna nooit zijn transacties aanmeldt bij de Landbouwbeurs. De teler geeft dus daarmee feitelijk vrij spel aan de industrie die wel verplicht is de basisprijs bij de Beurs te melden. Met handigheidjes en de ruimte die telers weg geven, kunnen zij de noteringen laag houden en vertragen. Het loont om de markt zo lang mogelijk rustig te houden, omdat de noteringen leidend zijn voor de prijsvorming. Er wordt ook handig gebruik gemaakt van het feit dat de handel geen transacties hoeft te melden en de teler het simpelweg niet doet. De teler laat het erbij zitten en voorziet de telers in de noteringscommissie nauwelijks van informatie. Oplevingen in de markt vinden daardoor vaak met behulp van de teler ongezien plaats. De POC kan bijvoorbeeld een lobby starten om het marktsysteem te moderniseren om het ‘slowmotion’ effect te elimineren. De kopende partijen hebben nu het initiatief bij de noteringen. De individuele teler laat het hier volledig zitten.
Areaalplanning
In 2021 is er voor het eerst niet structureel teveel uitgeplant. De oogst 2021 is beneden gemiddeld en in combinatie met de enorme uitbreiding van de verwerkende industrie en minder contracten, kan dat dit seizoen voor de teler tot een betere positie in de markt leiden. Worden de prijzen inderdaad goed en gaat iedereen weer volop telen in 2022, dan zijn we die positie ook zo weer kwijt. Door het areaal op de vraag af te stemmen, stuur je naar een vragende markt in plaats van de comfortabele aanbodmarkt voor afnemers die geregisseerd wordt door die afnemers.
Bundeling van krachten
Het maakt afnemers niet heel veel uit wat ze betalen per kilo aardappelen, als ze maar weten dat de concurrent hetzelfde betaald. Met andere woorden: er moet een minimum gesteld worden door de telers of een bodemprijs. Doordat telers als eenlingen handelen en bang zijn de boot te missen is de bodem ook heel diep. Als de teler een gezonde marge gaat ontvangen, gaat de consument daar nauwelijks iets van merken. Alleen telers moeten wel hun marge kunnen afdwingen in de keten. Dat kan alleen samen in een machtige POC, daar profiteert iedereen van. Ook de al bestaande telersorganisaties! Een handvol zeer kapitaalkrachtige concerns aan de ene zijde en 3000 ongeorganiseerde aardappeltelers (NL) aan andere zijde. Het is geen toeval dat markt moeilijk naar boven gaat en makkelijk naar beneden. Telers geven die ruimte, dat kan nu eindelijk veranderen.
Marktherstelfonds
Als er teveel aardappelen groeien zullen de prijzen in de vrije markt laag zijn, het daaropvolgend jaar zullen de contractprijzen ook meestal dalen. Als er weinig aardappelen groeien is er op de markt krapte en zal de prijs op de vrije markt stijgen naar een hoger niveau en worden de contracten het daarop volgende jaar ook hoger. Het kantelpunt van de totale hoeveelheid aardappelen in de EU-4 in miljoenen tonnen waarbij nog een kostendekkende prijs kan worden gehaald, is redelijk bekend. De POC kan een rol spelen in jaren van overvloed, door bijv. een herstelfonds/ op koopregeling op te zetten voor telers, dit kan alleen werken als het plan gesteund wordt door voldoende telers.